Winst op scholen zonder voedingsbeleid
In de studie volgden een derde van de scholen geen programma, een derde alleen EU-schoolfruit en een derde zowel EU-schoolfruit als Smaaklessen. De deelnemende scholen, met uitzondering van de controlegroep, hadden al vaker meegedaan met EU-schoolfruit. Overigens werden de lessen van EU-schoolfruit niet gegeven op scholen die alleen EU-schoolfruit volgden, om het contrast tussen de drie groepen te versterken. Over het algemeen hadden de programma’s geen invloed op groente en fruitconsumptie bij kinderen. Wel is er een verhoging in groente- en fruitinname gevonden door het aanbieden van EU-Schoolfruit bij leerlingen op scholen waar geen voedingsbeleid actief is.
Verdonschot: “Een voedingsbeleid omvat bijvoorbeeld het stimuleren van gezond eten in de pauzes of bij traktaties. We hebben met onze studie niet gemeten hoe effectief zo’n beleid op zichzelf is. Wel laten onze cijfers zien dat de scholen zonder beleid meer baat lijken te hebben bij de programma’s. Dit sluit aan bij de verwachting dat leerlingen op scholen zonder voedingsbeleid waarschijnlijk ‘minder bezig zijn’ met gezond eten en er daar mogelijk meer winst te behalen valt met voedseleducatie in vergelijking met scholen waar gezond eten al meer de norm is.”
Ouders beïnvloeden eetgedrag
Ook schijnen kinderen die thuis minder gestimuleerd worden om gezond te eten meer groente en fruit te gaan eten wanneer ze deelnemen aan EU-Schoolfruit én Smaaklessen. Bij kinderen die thuis al aangemoedigd worden om gezond te eten werd geen positief verschil gevonden als gevolg van de programma’s. Waarschijnlijk is bij deze groep minder winst te behalen doordat de kinderen al best goed eten.
Het verschil in groente- en fruitconsumptie was alleen zichtbaar bij de groep met EU-Schoolfruit én Smaaklessen. Dit is opvallend en komt niet overeen met de verwachting dat eetgedrag wordt beïnvloed door zowel de EU-Schoolfruit als een combinatie van EU-Schoolfruit en Smaaklessen. Het kan zijn dat de thuissituatie hierbij een rol speelt: dit moet verder onderzocht worden.
Meer lessen leidt tot meer kennis
Smaaklessen blijkt opnieuw effectief in het verbeteren van kennis over gezonde voeding bij kinderen. Leerlingen die deelnamen aan Smaaklessen en EU-Schoolfruit wisten daarna meer over gezonde voeding dan leerlingen die niet meededen aan de programma’s. Deze toename in kennis was niet zichtbaar bij leerlingen die alleen aan EU-Schoolfruit deelnamen. Smaaklessen draagt dus bij aan kennistoename over gezonde voeding bij kinderen. “De relatie tussen kennis over voeding en gezond eetgedrag blijft een ingewikkelde kwestie”, geeft Verdonschot toe. “Veel onderzoek laat geen direct verband zien tussen verhoogde kennis en gezond eetgedrag. Wel is de verwachting dat kennis over gezonde voeding invloed heeft op het eetgedrag op de lange termijn”.
Daarnaast was het aantal ontvangen lessen van Smaaklessen van invloed op de hoeveelheid kennis over gezond eten. Leerlingen die drie tot vijf lessen van Smaaklessen ontvingen, leerden meer dan leerlingen die minder dan drie lessen ontvingen. Ook werden de lessen goed gewaardeerd door zowel leerlingen als docenten: van deze kregen ze respectievelijk 3.8 en 4.1 van de 5 punten.
Voor meer informatie over dit project, lees hier.
Scholen die aan de slag willen met een schoolfruitbeleid kunnen kijken op www.wijkiezengroenteenfruit.nu. Hier staat beschreven hoe de school in 4 simpele stappen afspraken kan maken over vaste groente- en fruitdagen.